Çeşitli ataklarla kendini belli eden astım, bazen de kendini hiç belli etmeden insanlarda görünlebiliyor. Astım neden olur ve nasıl tedavi edilir?
Astım Atakları Nelerden Oluşur?
Astım atakları, kişilerin hayatını olumsuz etkilemekle beraber dikkat edilmediği taktirde hastaların günlük yaşamında kalite düşmesine yol açmaktadır. Bu nedenle astım hastaları düzenli olarak hastalıklarını takip etmeli ve atakları tetikleyecek ortamlardan, faaliyetlerden, yiyeceklerden uzak kalmalıdır. Astım ataklarına en çok yol açan etkenler ise şunlardır.
Astım Ataklarına Neler Yol Açar?
- Ev tozları
- Çimen, ot, ağaçlar, hububat polenleri,
- Küfler,
- Haşereler,
- Kuş, kedi, köpek gibi evde beslenen tüylü hayvanlar,
- Psikolojik etkenler,
- Egzersiz,
- Nemli iklim,
- Sigara dumanı, çeşitli dumanlar, gazlar, saç spreyleri, yemek ve boya kokuları, ağır kokular,
- Nezle ve grip,
- Hava değişimleri,
- Ani nefes alışveriş gerektiren faaliyetler,
- Mesleksel faaliyetler.
Ev Tozlarından Nasıl Korunmalıyız?
Tüm evlerde toz bulunur. Bu nedenden ötürü tozlardan tamamen kaçamazsınız. Ev tozları akarları ise bu tozlarda yaşar. Akarlar, gözle görünmeyen mikroskobik canlılar olmakla birlikte, yastıklarda, yorganlarda, halı, perdeler gibi yerlerde bulunurlar. Rutubetli yerlerde oldukça çok yaşayan akarlar, yüksek kesimlerde ise az yaşamalarıyla bilinir. Akarlar ve toz alerjisi olan bireyler, bunlardan korunmak için;
- Düzenli olarak yatak ve yastık örtülerini yıkamalı ve değiştirmeli,
- Sürekli evde temizlik yapılmalı ve temizlik sırasında maske takılmalı (Kendiniz ediyorsanız temizlik.)
- Polenlerin aşırı çok olduğu zamanlar kapı ve pencereleri kapalı tutmalı,
- Polenlerin aşırı olduğu zamanlarda dışarıda gözlük ve maske gibi koruyucu kullanılmalı,
- Kumaş eşyalar yerine deri, plastik, ahşap eşyalar tercih edilmeli,
- Peluş oyuncaklardan uzak kalmalı,
- Akar geçirmez kılıflar ile yatak ve yorganlar kaplanmalı,
- Anti-Akar kimyasal ile temizlik edilmeli,
Polenlerden Nasıl Korunmalıyız?
Polenler, çimenlerden, ağaçlardan, ortaya çıkabilen ve alerjiye de neden olabilen maddelerdir. Bunlardan korunmak için polen sezonlarında dışarılara mümkünse çok çıkmamalıyız. Bu tarihler ise nisan, mayıs, haziran aylarıdır. Ev ve arabalarda polen tutan filtreler kullanılmalı, polen bulunan yerlerde ve mevsimlerde koruyucu maske ve gözlük takılmalı, ev ve balkon kapıları ile camları kapalı olmalıdır.
Küflerden Nasıl Korunulur?
Küf ve mantarlardan korunmak için, evlerde nemli ve rutubetli duvarları tamir ettirerek nemi evden yok etmeye çalışın. Eğer nemli bir iklimin olduğu yörede oturuyorsanız, başka yollar da denemelisiniz. Evlerde havalandırmayı artırın, küflü malzemelerden kurtulun, küflü yerlerde temizlik amaçlı çamaşır suyu kullanın.
Haşerelerden Nasıl Korunulur?
Haşereler de astım ataklarına yol açmaktadır. Haşerelerden kurtulmak için, haşere yerleri ilaçlanmalı, böcek delikleri kapatılmalı, açıklarda çöp ve yiyecek bırakılmamalıdır.
Ev Hayvanları
Alerjisi bulunan kişiler, tüylü hayvanlardan uzak kalmalıdır. Alerjisi olan hastalar, mümkün ise ev hayvanı almamalıdır. Hayvanınız var ise üzgünüz, hayvanınızdan uzaklaşmak zorundasınız. Eğer hayvanınızdan kopmak istemiyorsanız HEPA filtresi içeren hava temizleme cihazlarından edinmelisiniz. Ayrıca hayvanınızın tüylerindeki alerjenleri yok edecek şampuanlar kullanarak, hayvanınızı haftalık olacak bir şekilde yıkayabilirsiniz.
Enfeksiyonlardan Nasıl Korunulur?
Astımlarda en çok tetikleyici unsur olarak enfeksiyonları söyleyebiliriz. Enfeksiyonlardan korunmak için ise her yıl grip aşısı olmalısınız. Bu sizin grip olmanızı engelleyecek ve korunmanızı sağlayacaktır. Grip olan kişilerden uzak kalmalısınız. Kış aylarında vücudunuzun direncini en üstte tutmaya özen göstermelisiniz. Bunun için de bol bol meyve yemeyi ihmal etmeyin. Islak saçlarla dışarı çıkmayın, ıslak saçla dışarı çıkmak sinüzit olmanıza yol açar. Sinüzit ise astım hastalarında olmamalıdır.
Çevresel Etmenlerden Nasıl Korunulur?
Çevresel etmenler de astım krizi geçirmenizde büyük rol oynarlar. Öncelikle sigara içmeyin ve sigara içilen ortamlardan uzaklaşın. Böylece sigara dumanının olumsuz etkilerini vücudunuza almamış olursunuz. Hava kirliliği ve sislerin yoğun olduğu zamanlarda dışarıda olmamaya da özen göstermelisiniz. Saç spreyi, parfüm kullanmayın ve yakınlarınız da sizin için kullanmamalıdır. Bu ürünler astımı tetikleyebilir. Ayrıca odun ve kömür sobası yerine elektrikli ısıtıcı gibi sobaları kullanmaya da özen gösterin.
Psikolojik Olarak Korunma
Astımda kontrol çok önemlidir. Bunun yolu da psikolojik olarak güçlü olmaktan geçmektedir. Psikolojik sorunlar, astım hastalığına yol açabilir, ya da kullanılan ilaçların etkisini düşürebilir. Bu nedenle de rahatlatıcı ve gevşetici nefes alma tekniklerini öğrenmelisiniz. Bunun yanında sürekli pozitif düşünmeye çalışın ve etrafınıza olumlu mesajlar verin. İhtiyacınız var ise bu konuda yazılmış kitaplardan edinerek okumaya başlayabilirsiniz. Eğer ki psikolojik olarak çöktüyseniz bir profesyonel yardım almanız gereklidir.
Egzersiz ve Astım
Astım hastalarının geneli, egzersizlerinin sonunda nefes darlığı yaşamaktadır. Bu sorundan korunmak için ise soğuk ve kuru havalarda egzersiz yapmamanız önerilir. Bunun nedeni soğuk hava, nefes aldığınızda boğazlarınızı kurutacaktır. Kirli ve sisli havalarda, polenli günlerde egzersizden kaçının. Egzersiz öncelerinde ise gerekliyse rahatlatıcı ilaçlarınızı kullanın.
Mesleki Faktörler
Mesleki olarak astım hastalığı en çok görünen diğer bir faktördür. Eğer kişiler işe gittikten sonra astım belirtilerini hissediyorsa mesleki astım diyebiliriz. Var olan astım hastalığınız, işe gidince artıyor ise de işle artan astım tanısı konulur. İşte bu sorunlardan korunmak için ise ya işinizi değiştirebilirsiniz, ya da meslek seçiminde risk içeren mesleklerden uzak kalmalısınız.
