Anemi Nasıl Teşhis Edilir?

4 yıl önce eklendi

Anemi her zaman belirtilere neden olmadığından dolayı genellikle doktor başka bir durumu araştırırken tesadüfen anemi tanısı konulmaktadır. Fakat diğer bir yandan da aneminin belirtileri arasında; yüzde, ciltte ve tırnaklarında solukluk, üşüme, halsizlik, baş dönmesi, çarpıntı, erken yorulma, dudakta çatlaklar yer almaktadır. Bu bulguların gözlemlenmesi halinde anemi açısından doktora danışılmalıdır.

Tıbbi Öykü

Anemi tanısının ilk aşamasında doktor tarafından hastanın ve ailesinin tıbbi öyküsü alınmaktadır. Bu aşamada hastanın yaygın anemi belirti ve bulguları olup olmadığı sorulmaktadır. Ayrıca anemi ile sonuçlanabilecek bir hastalığı olup olmadığı öğrenilmektedir. Anemide genetik faktör rol oynadığından dolayı aile bireylerinde de anemi varlığı araştırılmaktadır.

Fizik Muayene

Anemi tanılamasının ikinci aşamasında ise hastanın anemisinin ne kadar şiddetli olduğunu belirlemek amacıyla yapılan fizik muayene yer almaktadır. Fizik muayene de hızlı veya düzensiz kalp atışı ve solunumu saptamak amacıyla göğüs dinlenmektedir. Ayrıca doktor tarafında dalak ve karaciğer büyüklüğü saptanarak şişme olup olmadığı araştırılmaktadır. Eğer doktor tarafından gerekli görülmesi halinde yaygın kan kaybı kaynaklarını kontrol etmek amacıyla pelvik veya rektal muayene de yapılmaktadır.

Tanı Testleri

Anemi tanılamasının üçüncü ve en önemli aşaması kan değerlerine bakılan tanı testleridir. Bilindiği gibi demir eksikliği anemisi, aplastik anemi, b12 eksikliği anemisi, folik asit anemisi gibi birçok anemi tipi bulunmaktadır. Anemi hastasının bu anemi tiplerinden hangisine dâhil olduğunu bulmak ve anemi şiddetini belirlemek amacıyla birçok test yapılmaktadır. Genellikle anemiyi teşhis etmek için kullanılan ilk test tam bir kan sayımıdır. Tam kan sayımı ile hemoglobin, hematokrit, trombosit gibi birçok kan değeri ölçülmektedir. Burada bahsettiğimiz hemoglobin, vücuda oksijen taşıyan kırmızı ve demir açısından oldukça zengin protein olan kırmızı kan hücresidir. Hematokrit ise kırmızı kan hücrelerinin kanın ne kadar yer kapladığının bir ölçümüdür. Hemoglobin ve hematokrit değerinin düşük olması anemi belirtisidir. Tam kan sayımında bakılan diğer bir ölçüt de kırmızı kan hücrelerinin ortalama büyüklüğü olup anemi hakkında ipuçları vermektedir.

Tam kan sayımı sonuçları anemi varlığı gösteriyorsa başvurulması gereken başka testler de gerekmektedir. Hemoglobin elektroforezi testi hemoglobin tipini belirleyerek anemi tipi belirlenmektedir. Kemik iliğinin kırmızı kan hücrelerini doğru oranda yapıp yapmadığını araştırmak amacı ile de kandaki genç kırmızı kan hücrelerinin sayısını ölçen retikülosit sayımı yapılmaktadır. Ayrıca serum ferritin, transferrin ve toplam demir bağlama kapasitesi ile de demir seviyelerini ölçen testler yapılmaktadır. Aneminin birçok nedeni olabildiğinden dolayı böbrek yetmezliği, kurşun zehirlenmesi ve vitamin eksiklikleri için de testler yapılabilmektedir.

Anemi nedeni metabolik veya genetik bir nedenden kaynaklanabileceği gibi kanama odaklı da olabilmektedir. Kanamaya bağlı olduğu düşünülüyorsa ise dışkıda kan bakma, endoskopi gibi çeşitli testler yapılmaktadır.


YORUMLAR